Een emissievrije toekomst voor Oost-Brabant

De ‘Intentieverklaring Reductie Emissie Bouw’ die Bouwend Nederland, elf gemeenten in Oost-Brabant en twee waterschappen op 21 april ondertekenden, schept kaders om te komen tot een emissievrije bouwpraktijk. Niet alleen gemeenten en waterschappen zijn namelijk gebaat bij duidelijkheid, ook aannemers en leveranciers moeten geprikkeld worden om te innoveren en investeren. Een aanbestedingsbeleid waarbij de kwaliteit belangrijker is dan de prijs moet daarvoor zorgen.

Het is de rol van overheden om innovatie aan te jagen en zo duurzaamheid naar een hoger plan te trekken. Maar ook aannemers en leveranciers moeten worden betrokken. “Het is van belang dat we als opdrachtgevers en opdrachtnemers samen de ambities bepalen, want één ding is zeker: als we niet samen optrekken dan gaat het niet lukken om emissies te reduceren.” Zo motiveert Maxime Verhagen, voorzitter Bouwend Nederland, de ondertekening van de intentieverklaring.

Innovaties aanjagen

“Als gemeenten hebben we bovendien de opdracht om kaders te scheppen die emissieloos bouwen faciliteren én richtlijnen zo te formuleren dat deze innovaties aanjagen en ondersteunen. Alleen dan kunnen we invulling kunnen geven aan het Schone Luchtakkoord. Daar kan Bouwend Nederland bij helpen: door adviezen van het Aanbestedingsinstituut, de Groene Koers en kennis van lidbedrijven”, geven Rien Wijdeven (Bernheze) en Jeroen van den Heuvel (Maashorst) aan.

Wat is er nodig?

“We moeten elkaar uitdagen”, vult Marcel Stuijts, BIZOP (partner voor inkoop en contractmanagement in Oost-Brabant) aan. “Voor opdrachtnemers betekent dat investeren in oplossingen die bijdragen aan een schonere omgeving. En vanuit opdrachtgevers moet er veel beter gekeken worden naar de wijze waarop tenders in de markt gezet worden. Daag de markt uit, ga met hen in gesprek, dan blijkt er vaak meer mogelijk. Koop bovendien in op waarde en gun op kwaliteit! Wetenschappelijk is vastgesteld dat minstens 60% van de punten op basis van kwaliteit gegeven moet worden om echt een verschil voor de wereld te maken.”

Nieuwe kansen door samenwerking

De Groene Koers, een samenwerking van Bouwend Nederland, VHG, BMWT en Cumela, organiseert kansentafels om letterlijk met elkaar om tafel de mogelijkheden te bespreken. Verhagen: “Dat is van groot belang. Wanneer je als gemeente namelijk te veel eist in het begin, dan gaat duurzaamheid niet vliegen. Je moet als gemeente iedereen erbij betrekken: aannemers, onderaannemers, maar ook leveranciers van materieel. Door samen de strategie en mogelijkheden te bekijken én ambities te delen, verwacht ik dat we kunnen versnellen. De kansentafels helpen daarbij.”

Praktische tips

John van den Hanenberg (Hanenberg Wegenbouw), die deelnam aan de paneldiscussie, kwam met een paar praktische tips. “Zorg dat de bouwbranche onderneemt in plaats van overleeft, bijvoorbeeld door werk gestroomlijnder op de markt te brengen. Zorg dat de infrastructuur op orde is; dat er meer laadstations zijn. En hou er in het voortraject rekening mee dat alle voorzieningen tijdig getroffen worden. Maar … pluk ook het laaghangend fruit. Zo is er met Stage V-machines al veel winst te behalen.” Maar vooral drukt hij iedereen op het hart: “Maak er werk van, wees transparant, deel kennis met elkaar én vertrouw elkaar.”

Zekerheid is eerste vereiste

Maar hoe krijg je alle bedrijven mee in deze transitiefase? Verhagen: “Een ding is zeker: met de SSEB gaan we het niet redden. De beschikbare bedragen zijn echt te laag. En juist het MKB – die deze subsidie het hardst nodig heeft – zal achter het net vissen omdat de pot na een dag al leeg is.” Daarom is deze intentieverklaring in zijn ogen zo belangrijk. “Voor aannemers die emissievrij en emissiearm materieel willen aanschaffen is zekerheid van belang; kunnen zij deze investering binnen een redelijke tijd terug verdienen? Én wordt hen de tijd gegund om oudere machines uit te faseren binnen een redelijke afschrijftermijn?”

Kraan aan de laadpaal

Innovatief Nederland lijkt inmiddels al flink op stoom te komen, zo was op de locatie te zien. Spierings Mobile Cranes was de gastheer en toonde hun full electric CityBoy, een kraan die 40 kilometers emissievrij kan overbruggen en met een volledig accupakket zes uur kan hijsen. “Bovendien kan de kraan opgeladen worden aan een standaard (auto)laadpaal”, zegt een trotse Koos Spierings die zijn terrein ook beschikbaar stelde aan andere leveranciers van emissievrije oplossingen. Hij nam de bezoekers na de ondertekening mee naar een emissievrije bouwtoekomst.