Energievoorziening op de bouwplaats

Vraag aan ondernemers wat hen tegenhoudt om te investeren in elektrische machines en een groot deel zeggen dat ze zich zorgen maken over de energievoorziening op de bouwplaats. ‘Over de techniek zijn weinig zorgen; de energieopslagsystemen - van Atlas Copco en de concurrenten – zijn technisch inmiddels doorontwikkeld en goed’, zegt Marco van Brenk van Atlas Copco. ‘Het is vooral de onzekerheid over het aantal ZE-opdrachten dat maakt dat ondernemers terughoudend zijn. Ook wij zien dat. Er zijn veel aanvragen, maar beslissingen worden uitgesteld. Dat is logisch; het gaat om flinke investeringen die over meerdere jaren en veel projecten afgeschreven worden.’

Onzekerheid maakt terughoudend

Ook om andere redenen begrijpt Marco de afwachtende houding van ondernemers. Atlas Copco was ook niet de eerste die op de ‘transitietrein’ sprong. Niet uit desinteresse, maar omdat aan het woord transformatie ook het werkwoord transformeren is gekoppeld. Achter de schermen moet een heel (nieuw) mechanisme in werking worden gesteld. Daar hebben aannemers en opdrachtgevers mee te maken, maar het geldt ook voor leveranciers. ‘Vanuit de wereldwijde organisatie werd er met veel interesse gekeken naar het Verenigd Koninkrijk, Scandinavië en Nederland, maar het werk begint pas nadat de ambitie is uitgesproken. Er moet een nieuwe productielijn opgestart worden en een nieuwe koers stelt andere eisen aan bijvoorbeeld het salesteam en serviceteam. Daarnaast moeten er voor de productielijn voldoende orders zijn. Maar … het mag ook niet te snel gaan, want je wilt de vraag wel aankunnen. En – ook niet onbelangrijk - we leveren systemen met onze naam erop én met 10 jaar garantie beschikbaarheid onderdelen, dan moet je iets goeds op de markt brengen.’

Mobiele energieopslagsystemen

In de media is er relatief weinig aandacht voor mobiele energie-opslagsystemen. Terwijl een deel van de generatoren in 2028 (tot 560kW) ZE moet draaien, volgens de SEB-routekaart. ‘En de eisen worden nog verder aangescherpt. In 2030 gelden de ZE-eisen ook voor generatoren vanaf 560 kW, met een uitzondering voor StageV-materieel dat nog tot 2033 mag draaien’, vult hij aan. Dat kan verklaren waarom de markt voor generatoren kleiner wordt. ‘Maar we zien ook dat zelfs kleine opslagsystemen, zoals de mobiele ZBP 35-40, al voor een belangrijk deel in de elektrabehoefte op de bouwlocatie kunnen voorzien. Denk aan de elektra voor de bouwkeet, het opladen van handgereedschap of een uurtje een minigraver bijladen. Die kleine oplossingen hebben bovendien als voordeel dat ze eenvoudig te laden zijn; je kunt iets regelen met de buurman – 16A volstaat - of je neemt hem ‘s avonds mee naar huis. Ze zijn namelijk zonder ADR te vervoeren. En - koppel je er een zonnepaneel aan - dan is de energie in de zomermaanden gratis.’

Meer hybride oplossingen

Marco wijst er echter wel op dat volledig ZE-draaien op projecten vaak nog hoog gegrepen is. ‘Er zou meer gekeken moeten worden naar hybride energieopstellingen, waarmee ook veel emissie bespaard worden.’ Daarnaast leert de ervaring hem dat bij de meeste projecten slechts 10-20% van het generatorvermogen wordt gebruikt, terwijl deze generatoren wel de hele dag draaien en brandstof verbruiken. ‘Een eenvoudige manier om dan milieuwinst te boeken is het inzetten van een hybride oplossing voor de continuvraag een batterij, waarbij de generator kan bijspringen tijdens de piekbelasting of om de batterij weer op te laden.’

Inzicht in gebruik

Gevraagd naar de toekomst geeft Marco aan dat hij verwacht dat de vraag naar energieopslagsystemen een vlucht zal nemen. Mede omdat steeds meer opdrachtgevers het SEB-convenant ondertekenen. ‘Dat vergt voorbereiding van aannemers’, zegt hij. ‘Ze zullen hun kennisniveau moeten verbreden. Ten aanzien van de planning en de inkoop. Maar ook op de bouwlocatie moet er inzicht en toezicht zijn op het energiegebruik en energieopslagsystemen.’ Atlas Copco komt ondernemers daarbij tegemoet door alle energiesystemen te voorzien van dezelfde logische interface, waardoor het heel intuïtief werkt en goed afleesbaar is.